Schrijver: Cornelis Baan
Regie: Jos Joos
Aantal delen: 1
Totale duur: 23 minuten
Omroep: BRT (07-04-1975)
Genre: Absurdisme
Resumé:
Dit korte hoorspel van Cornelis Baan lijkt voor de onvoorbereide luisteraar een absurde parodie op het militarisme, meer bepaald op de opleidingsmethoden waaraan rekruten in een militaristische staat werden (of worden) onderworpen. De luisteraar make zich evenwel geen illusies: Baans hoorspel is geen product van een satirisch gerichte verbeelding. Het is een onverbloemd relaas van feiten, die zich in het begin van de jaren vijftig hebben afgespeeld in een opleidingscentrum voor rekruten in de garnizoen-plaats V. in Noord-Brabant.
Tijdens oefeningen op de schietbaan overleed daar, onder verdachte omstandigheden, de dienstplichtige rekruut K. Haverbek van het Korps Rijdende Infanterie, dat te V. gelegerd was. Het onderzoek naar de doodsoorzaak en de verantwoordelijkheid voor dit “ongeval” werden in de ambtelijke doofpot gestopt.
Het gebeurde in een tijd toen de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog nog zeer levendig was en de militaire term “bevel is bevel” (zij het dan ook in vertaling) in een zeer kwade reuk stond. Haverbek behoorde tot een compagnie die onder commando van de luitenant naar het oefenterrein moest opmarcheren om er de schietoefening te houden.
Gelet op het af te leggen traject en de ter beschikking staande tijd besloot de luitenant op weg van de kazerne naar de schietbaan adequate militaire oefeningen te laten uitvoeren: vallen en opstaan, tijgersluipgang, voorwaarts stormen, terugtrekken, consolideren, enzovoorts. De commanderende officieren en onderofficieren waren unaniem van mening dat deze oefeningen verliepen volgens de gebruikelijke militaire normen en dat zij geen aanleiding konden geven tot onrust of nervositeit onder de manschappen.
Op de schietbaan aangekomen bleek evenwel dat zij het weerstandsvermogen van de jonge rekruten hadden overschat. Een onrechtstreeks gevolg van deze overschatting was dan het tragisch voorval, waarvan dienstplichtige Haverbek het dodelijke slachtoffer werd.
Wie had schuld aan de dood van rekruut Haverbek? Een netelige vraag waarvoor de hogere legerleiding en het krijgsgerecht tevergeefs een aanvaardbare oplossing zochten. Waarom had Haverbek op het commando van de sergeant niet gevuurd? Waarom was het geweer niet afgegaan? Waarom had Heverbek zolang de adem ingehouden tot hij stikte?
Bron: Hoorspelen.eu
